Διανύει την εποχή της ανθοφορίας του και δεν υπάρχει περίπτωση να μη το συναντήσετε στους αγρούς. Οι ονομασίες του αρκετές, όπως
σπαθόχορτο, βαλσαμόχορτο, βάλσαμο, St-John’s-wort, σπαθίδα, βότανο του Αγίου Ιωάννη του Προδρομου και άλλα. H επιστημονική ονομασία του είναι Hypericum perforatum, υπερικόν το διάτρητον και έτσι το ονόμαζαν (υπερικόν) στην αρχαία Ελλάδα.
Το θαμνώδες φυτό με τα έντονα κίτρινα άνθη, τα οποία αν τα τρίψεις στα χέρια σου, αφήνουν κόκκινο χρώμα, κατατάσσεται σε ένα από τα σημαντικότερα θεραπευτικά βότανα για τον άνθρωπο.
Μάλιστα, οι πολύτιμες ιδιότητές του είναι γνωστές εδώ και περίπου 2.500 χρόνια. Οι αρχαίοι Σπαρτιάτες θεράπευαν τις πληγές τους μετά τις μάχες ενώ οι θεραπευτές της εποχής το χρησιμοποιούσαν για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης, του έλκους στομάχου, τα δερματολογικά προβλήματα και την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.
O Γαληνός και ο Διοσκουρίδης το πρότειναν ως διουρητικό, επουλωτικό, εμμηναγωγό και αιμοστατικό. Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα του αποδόθηκαν μαγικές ιδιότητες ενώ σύμφωνα με λαϊκές δοξασίες, το υπερικό ήταν το βότανο που έδιωχνε με τη μυρωδιά του τα κακά πνεύματα.
ως κάνουμε σπαθόλαδο
Μετά από τόσες χιλιάδες χρόνια, το σπαθόλαδο, που παράγεται από το βότανο και από ελαιόλαδο, παραμένει πολύτιμο και φαρμακευτικό. Ολοι λίγο πολύ κάτι θα έχετε ακούσει και σε κάποιο ράφι ή πάγκο θα το έχετε δει… Μπορείτε όμως με τα παραπάνω δύο υλικά, να το φτιάξετε μόνοι σας, να έχετε επίγνωση της ποιότητάς του και να απολαύσετε τις ευεργετικές ιδιότητές του.
Δεν θα χρειαστείτε τίποτα, παρά μόνο σπαθόχορτο, που αυτή την εποχή θα το βρείτε άφθονο και καλής ποιότητας ελαιόλαδο. Αν είναι και βιολογικό ή δική σας παραγωγής, ακόμη καλύτερα.
Δε θα δυσκολευτείτε να το ξεχωρίσετε και αν δεν είστε σίγουροι, συμβουλευτείτε κάποιον που γνωρίζει.
Αν προσέξετε, μέσα στα πέταλα υπάρχουν κάτι μικρές κουκίδες. Οταν συνθλίβονται παράγεται ένα ερυθρωπό, πορφυρό υγρό. Περιέχει υπερικίνη και ψευδοϋπερικίνη, φλαβονοειδή (16% στα φύλλα), ξανθόνες, φαινολικά οξέα και αιθέρια έλαια (0,13% σε ολόκληρο το φυτό). Είναι και αυτό που προσδίδει το κόκκινο χρώμα στο έλαιο μας και φυσικά όλες του τις ιδιότητες.
Τι είναι το σπαθόχορτο και πως κάνουμε το πολύτιμο σπαθόλαδο (ΒΙΝΤΕΟ & ΦΩΤΟ)
5 Ιουνίου 2019 Θένια Μυλωθρίδου
Το περίφημο ίαμα των αρχαίων Σπαρτιατών, η χρήση του στη φαρμακοβιομηχανία και οι θαυματουργές του ιδιότητες
Διανύει την εποχή της ανθοφορίας του και δεν υπάρχει περίπτωση να μη το συναντήσετε στους αγρούς. Οι ονομασίες του αρκετές, όπως σπαθόχορτο, βαλσαμόχορτο, βάλσαμο, St-John’s-wort, σπαθίδα, βότανο του Αγίου Ιωάννη του Προδρομου και άλλα. H επιστημονική ονομασία του είναι Hypericum perforatum, υπερικόν το διάτρητον και έτσι το ονόμαζαν (υπερικόν) στην αρχαία Ελλάδα.
Το θαμνώδες φυτό με τα έντονα κίτρινα άνθη, τα οποία αν τα τρίψεις στα χέρια σου, αφήνουν κόκκινο χρώμα, κατατάσσεται σε ένα από τα σημαντικότερα θεραπευτικά βότανα για τον άνθρωπο.
Μάλιστα, οι πολύτιμες ιδιότητές του είναι γνωστές εδώ και περίπου 2.500 χρόνια. Οι αρχαίοι Σπαρτιάτες θεράπευαν τις πληγές τους μετά τις μάχες ενώ οι θεραπευτές της εποχής το χρησιμοποιούσαν για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης, του έλκους στομάχου, τα δερματολογικά προβλήματα και την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.
O Γαληνός και ο Διοσκουρίδης το πρότειναν ως διουρητικό, επουλωτικό, εμμηναγωγό και αιμοστατικό. Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα του αποδόθηκαν μαγικές ιδιότητες ενώ σύμφωνα με λαϊκές δοξασίες, το υπερικό ήταν το βότανο που έδιωχνε με τη μυρωδιά του τα κακά πνεύματα.
Πως κάνουμε σπαθόλαδο
Μετά από τόσες χιλιάδες χρόνια, το σπαθόλαδο, που παράγεται από το βότανο και από ελαιόλαδο, παραμένει πολύτιμο και φαρμακευτικό. Ολοι λίγο πολύ κάτι θα έχετε ακούσει και σε κάποιο ράφι ή πάγκο θα το έχετε δει… Μπορείτε όμως με τα παραπάνω δύο υλικά, να το φτιάξετε μόνοι σας, να έχετε επίγνωση της ποιότητάς του και να απολαύσετε τις ευεργετικές ιδιότητές του.
Δεν θα χρειαστείτε τίποτα, παρά μόνο σπαθόχορτο, που αυτή την εποχή θα το βρείτε άφθονο και καλής ποιότητας ελαιόλαδο. Αν είναι και βιολογικό ή δική σας παραγωγής, ακόμη καλύτερα.
Δε θα δυσκολευτείτε να το ξεχωρίσετε και αν δεν είστε σίγουροι, συμβουλευτείτε κάποιον που γνωρίζει.
Αν προσέξετε, μέσα στα πέταλα υπάρχουν κάτι μικρές κουκίδες. Οταν συνθλίβονται παράγεται ένα ερυθρωπό, πορφυρό υγρό. Περιέχει υπερικίνη και ψευδοϋπερικίνη, φλαβονοειδή (16% στα φύλλα), ξανθόνες, φαινολικά οξέα και αιθέρια έλαια (0,13% σε ολόκληρο το φυτό). Είναι και αυτό που προσδίδει το κόκκινο χρώμα στο έλαιο μας και φυσικά όλες του τις ιδιότητες.
Για το λόγο αυτό κατά τη συλλογή του, κόψτε το άνθος με λίγο κοτσανάκι (ώστε να μη χαθούν αυτές οι ιδιότητες). Ιδανική λύση είναι να φοράτε γάντια, ώστε να μη βάψουν και τα χέρια σας.
Επιλέξτε να συλλέξετε το βότανο από μέρη που δεν βρίσκονται κοντά σε δρόμο και κοντά σε καλλιεργήσιμους αγρούς, που φυσιολογικά ραντίζονται.
Κόψτε με ψαλιδάκι τα άνθη του σπαθόχορτου ή μικρά μπουκετάκια, δεν χρειάζεται ολόκληρο και ποτέ δεν βγάζουμε από τη ρίζα (κανένα βότανο).
Καλό θα ήταν να μείνουν για ένα βράδυ απλωμένα σε μία στεγνή πετσέτα, ώστε να φύγει όλη η υγρασία που πιθανόν να υπάρχει στο βότανο. Αυτό το κάνουμε διότι αν υπάρχει υγρασία τότε το λάδι μας θα ταγγίσει εύκολα.Τοποθετούμε το βότανο σε ένα γυάλινο βάζο (προσοχή, όχι πλαστικό), φυσικά αποστειρωμένο και στη συνέχεια περιχύνουμε το ελαιόλαδο, το οποίο πρέπει να καλύψει το σπαθόχορτο. Οσον αφορά την ποσότητα που βάζουμε μέσα στο βάζο, αυτό συνήθως εξαρτάται πόσο δυνατό το θέλουμε. Ενα μέρος βότανο και τρία λάδι, αρκεί… Δηλαδή το 1/3 του βάζου βότανο και το άλλο ελαιόλαδο.
Σφραγίζουμε το βάζο και το τοποθετούμε σε μέρος που είναι ευήλιο και το χτυπάει το πρωί ο ήλιος. Το πρώτο διάστημα ανακινούμε δύο και τρεις φορές την ημέρα. Σε 30-40 ημέρες είναι έτοιμο. Αν το χτυπάει περισσότερες ώρες ο ήλιος τότε καλό θα ήταν να το αφήσουμε το μισό διάστημα σε ηλιοφάνεια και το άλλο μισό σε σκιερό μέρος, ή να τοποθετήσουμε ένα άσπρο πανί πάνω του, ή σε σκουρόχρωμο βάζο. Αυτό το κάνουμε διότι αν παραμείνει όλο αυτό το διάστημα συνεχόμενα στον ήλιο, θα ταγκίσει. Βέβαια εδώ να σημειώσουμε πως εξαρτάται πια περίοδο θα το κάνουμε και αν είναι δυνατός ο ήλιος (π.χ. δεν έχει πρόβλημα τον Μάιο, όπως τον Ιούλιο).
Οταν λέμε ότι το λάδι ταγκίζει εννοούμε πως υπάρχει αλλοίωση, στην οσμή, στο χρώμα και τη γεύση. Μην ξεχνάτε πως το ελαιόλαδο είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στην φωτοοξείδωση.Πότε θα καταλάβουμε ότι είναι έτοιμο
Οταν θα πάρει ένα βαθύ κόκκινο χρώμα. Το στραγγίζουμε καλά, προτιμάμε γάζα και το τοποθετούμε ιδανικά σε σκουρόχρωμο μπουκάλι. Το φυλάμε φυσικά σε δροσερό και σκιερό μέρος.
Αν το ελαιόλαδο δεν είναι παλιό και ούτε υψηλής οξύτητας, διατηρείται για τουλάχιστον ενάμιση χρόνο χωρίς να χάσει τις ιδιότητές του.
Ενδιαφέροντα
Στις ΗΠΑ, μετά από ένα πρόγραμμα του ABC News τον Ιούνιο του 1997, το υπερικό έγινε το πιο δημοφιλές φυτό, το εναλλακτικό «πρόζακ» (Ladose), για την ήπια και μέτρια κατάθλιψη. Χρησιμοποιείται επίσης ως αντισπασμωδικό και βελτιωτικό της ποιότητας του ύπνου σε αϋπνίες. Ήδη, το 1994 στη Γερμανία, συνταγογραφήθηκαν συνταγές για 20 εκατομμύρια ασθενείς. Μόνο στη Μοντάνα των ΗΠΑ καλλιεργούνται σήμερα 500.000 στρέμματα του φυτού.
Σύμφωνα με τη Ευρωπαϊκή Φαρμακοποιία, ως δρόγη νοούνται τα ανθισμένα υπέργεια τμήματα του φυτού, τα οποία περιέχουν ποσοστό μεγαλύτερο του 0,08% σε ολικές υπερικίνες. Τα κατοχυρωμένα από την παραδοσιακή χρήση παρασκευάσματα του βαλσαμόχορτου είναι τα ξηρά εκχυλίσματα (εκχύλιση με οινόπνευμα 38%), τα λεγόμενα βαλσαμέλαια (εκχύλιση με διάφορα φυτικά έλαια όπως ηλιέλαιο, ελαιόλαδο, καλαμποκέλαιο), τα βάμματα (υγρά εκχυλίσματα με αλκοόλη 45-50%) και το αποξηραμένο φυτό για την παρασκευή ροφήματος.
Που το χρησιμοποιούμε
Ενδεικτικά σας αναφέρουμε που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το σπαθόλαδο εξωτερικά: Για επούλωση διαφόρων πληγών, μεταξύ αυτών τραυματισμών ή ακινησίας στο κρεβάτι, για εγκαύματα, συγκάματα, μώλωπες, κάλους, ανακούφιση από ερεθισμούς και φλεγμονές, για δερματίτιδες, για πόνους μέσης, ισχιαλγίες και μυαλγίες, για καταπολέμηση των αιμορροΐδων, για εξαρθρώσεις, τσιμπήματα εντόμων, σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα κ.α.
Για εσωτερική χρήση (και μόνο αν το ελαιόλαδο είναι καλής ποιότητας και δεν έχει ταγκίσει) ενδείκνυται: Για στομαχικές – εντερικές διαταραχές, σαν καταπραϋντικό σε βρογχίτιδα, βήχα, άσθμα και σαν διουρητικό. Εχει ηρεμιστική και αναλγητική δράση, κατά της κατάθλιψης, του άγχους και της εμμηνόπαυσης.
Μπορείτε επίσης να το χρησιμοποιήσετε για την παρασκευή αλοιφών και κεραλοιφών.ΠΡΟΣΟΧΗ: Το σπαθόλαδο ή βαλσαμόλαδο είναι φωτοευαίσθητο, που σημαίνει πως όταν το χρησιμοποιούμε εξωτερικά, δεν θα πρέπει υπάρχει άμεση έκθεση στον ήλιο.
Χρειάζεται προσοχή όταν χορηγείται ταυτόχρονα με άλλα φάρμακα ενώ επειδή επηρεάζει τους νευροδιαβιβαστές καλό είναι να μην λαμβάνεται ταυτόχρονα με αντικαταθλιπτικά φάρμακα
Για άτομα με υπέρταση η χρήση του απαιτεί συμβουλή ιατρού. Οι έγκυες και οι μητέρες που θηλάζουν δεν πρέπει να λαμβάνουν το Υπερικό σε καμία μορφή. Οπως και να έχει, σε περίπτωση που κάποιος αποφασίσει να το χρησιμοποιήσει, θα πρέπει πρώτα να έχει συμβουλευτεί το γιατρό του, διότι είναι ένα φάρμακο με παρενέργειες, όπως άλλωστε όλα!life-events.gr
Comments